آشپزخانه به عنوان قلب خانه و کانون منزل نیازمند توجه بیشتر از بابت زیبایی و عملکرد مناسب است. رعایت اصول صحیح طراحی جزو مقوله های است که در اکثر کشورهای پیشرفته برای طراحی و ساخت کابینت های آشپزخانه در نظر گرفته شده اما متاسفانه در کشور ما به به این بحث توجه فراوانی نشده است و صرفا به دنبال زیبایی آشپزخانه هستند و از دو مقوله اصول و کارایی تا حدود زیادی چشم پوشی کرده و کیفیت را فقط در زیبایی می بینند. همانطور که اشاره کردیم طراحی اصولی از ترکیب کارایی و زیبایی پدیدار خواهد شد. زیبایی بدون کارایی باعث کاهش راندمان استفاده از آشپزخانه شده و کارایی بدون زیبایی باعث یکنواختی و خستگی می شود.

در این مقاله سعی کرده ایم که هر آنچه برای یک طراحی اصولی کابینت آشپزخانه نیاز است را با بیان ساده و روان مطرح کنیم.

اصل اول : رعایت ارتباط مناسب سه عنصر اصلی آشپزخانه

منظور از سه عنصر اصلی آشپزخانه یخچال، سینک ظرفشویی و اجاق گاز است که یخچال به عنوان فضای ذخیره سازی و نگهداری، سینک ظرفشویی به عنوان فضای پاک سازی و آماده سازی مواد و اجاق گاز به عنوان محل پختن و آشپزی تعریف شده است. با توجه به پژوهش های که در اوایل دهه 1940 میلادی صورت گرفته است این سه عنصر به عنوان سه مرکز کاری آشپزخانه یاد شده است و بعدها در دهه 50 این مطالعات ادامه یافت و نهایتا مفهوم مثلث کار آشپزخانه شکل گرفت.

اندازه اضلاع این مثلث باید مابین 3.5 متر تا 6.5 متر باشد. طول کمتر از این مقدار راحتی آشپزخانه رو کم می کند و طول بیشتر از 6.5 متر نیز نیاز به راه رفتن بیشتری را ایجاد می کند که سبب می شود کل فرآیند کار کند و خسته کننده شود.

برای درک بهتر این موضوع پیشنهاد می کنیم مقاله زیر را هم مطالعه نمایید.

اصل دوم : توجه به رعایت ترتیب انجام کار در آشپزخانه

منظور از توجه به ترتیب انجام کار، توجه به جاگذاری عناصر آشپزخانه در جای مناسب خود است. به طور مثال یخچال که محل نگهداری مواد غذایی است باید در نزدیکترین مکان به ورودی آشپزخانه قرارگیرد تا در هنگام نیاز به اضافه کردن یا کم کردن مواد غذایی به یخچال کل مسیر آشپزخانه را طی نکنیم و سبب تداخل عملکردی نشویم.

بهترین ترتیب عمل برای انجام کار در آشپزخانه را در تصویر متحرک زیر به صورت مرحله به مرحله نشان داده ایم

طبق تصویر بالا اولین مرحله، یخچال است که به عنوان فضای ذخیره سازی مورد استفاده قرار می گیرد. مرحله دوم که ناحیه مرطوب نام دارد محل قرارگیری سینک ظرفشویی و سطل آشغال است مرحله سوم ناحیه آماده سازی خشک و محل ذخیره سازی مواد خشک است که به صورت صفحه کابینت و فضای زیر آن در نظر گرفته می شود. مرحله چهارم محل قرارگیری اجاق گاز و فر و محل پخت و پز می باشد. مرحله پنجم محل سرو کردن و خوردن است که بهترین مکان برای میز غذاخوری می باشد. مرحله ششم و اخرین مرحله محل شستن ظروف و تمیزکاری می باشد.

   بهتر است بخوانید: استانداردهای اولیه در جانمایی تجهیزات آشپزخانه

اصل سوم: توجه به قراردادن میزکار در اطراف سه عنصر مثلث کار آشپزخانه

آشپزخانه ای که میز کار مناسب را در اطراف سه عنصر یاد شده نداشته باشد به لحاظ عملکردی فلج خواهد بود و استفاده از آن سخت و دشوار است. به طور مثال قبل از آن که می خواهید مواد غذایی را در یخچال بزارید لازم است که دسته بندی صورت بگیرد بعد در یخچال قرار داده شود، به همین دلیل اگر در کنار یخچال یک میز کار تعبیه شده باشد انجام این کار بسیار راحتر و سریع تر صورت خواهد گرفت. یا در هنگام استفاده از اجاق گاز، آیا شما وجود یک میز کار خالی در کنار آن برای قراردادن وسایل یا قابلمه ای را به یک دیوار صلب ترجیح می دهید یا نه؟ پس به این دلیل است که به اهمیت استفاده از میز کار اشاره می کنیم.

 اهمیت تعبیه و در نظر گرفتن میز کار برای اجاق گاز و سینک ظرفشویی بیشتر از یخچال است اما در صورت وجود فضای کافی برای یخچال هم حتما میز کار را در نظر بگیرید.

اصل چهارم : عدم قراردادن تجهیزات و عنصرهای مثلث کار در کنج ها

قراردادن سینک ظرفشویی، اجاق گاز یا یخچال در کنج کابینت به صورتی که در عکس زیر نشان داده شده است موجب تداخل عملکردی در آنها می شود و استفاده همزمان از این عناصر را برای دو نفر تا حدودی غیر ممکن می کند. بهتر است که این تجهیزات فاصله ای حداقل 35 سانتی متری از کنج کابینت ها را داشته باشند.

مورد دیگری که باید به آن اشاره کرد قرار ندادن این تجهیزات در کنج های آشپزخانه است (مانند تصویر زیر) مخصوصا کنجهای که به دیوار سلب ختم می شود زیرا مانع از چرخش و جابجایی مناسب شما می شود و هم به لحاظ روانشناسی کارکردن طولانی مدت در فضای کنج بر روی روان شما تاثیر خواهد گذاشت و سبب خستگی شده و عملکرد شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بهتر است که فاصله حداقل 45 سانتی متری از دیوار اطراف را برای این موضوع در نظر بگیرید.

برای طراحی اصولی کابینتهای آشپزخانه نیازمند چیدمان اصولی محل تاسیسات و اجزایی آشپزخانه هستیم که بهترین کار این است که در همان مراحل اولیه به فکر انتهای کار باشیم. به همین جهت ما در ربوطرح مقاله ای را با عنوان راهنمای جامع قرارگیری چیدمان تاسیسات در انواع اشپزخانه های ایرانی تهیه و منتشر کردیم که مطالعه آن برای شما خالی از لطف نخواهد بود

بهتر است بخوانید : راهنمای جامع نحوه قرارگیری چیدمان تاسیسات آشپزخانه ها در ایران

اصل پنجم : انتخاب سبک مناسب برای آشپزخانه خود

همانطور که می دانید سبک های زیادی در دکوراسیون داخلی منازل وجود دارد که سبب شده انتخاب سبک مناسب از میان آنها کمی دشوار و سخت شود. در ایران بشترین سبکی که برای دکوراسیون آشپزخانه در نظر گرفته شده، سبک کلاسیک (کابینت ممبران نیز گفته می شود) و سبک مدرن است که هر کدام از آنها زیبایی، مزایا و معایب خود را دارند. ما هم سعی می کنیم در یک مقاله مجزا به طور کامل به بررسی و تحلیل این دو سبک پرطرفدار بپردازیم. شما می توانید با استفاده از روشهای گفته شده در مقاله زیر بهترین سبک را برای آشپزخانه خود انتخاب کنید.

   حتما بخوانید: چگونه بهترین طرح و سبک را برای آشپزخانه خود پیدا کنیم؟

اصل ششم : انتخاب رنگ مناسب

با توجه به اینکه در حال حاضر رنگ ها برای استفاده در کابینت آشپزخانه بسیار متنوع تر شده اند و انتخاب کردن از میان آنها سخت شده است و اینکه انتخاب رنگ مناسب بر کیفیت فضای آشپزخانه خواهد افزود و خستگی استفاده از آنرا برای ساکنین تاحدودی کم خواهد کرد پس انتخاب رنگ مناسب فرآیند مهمی در تغیر دکوراسیون آشپزخانه تان خواهد بود. بنابراین انتخاب رنگ یکی از فرآیند های اصلی طراحی کابینت آشپزخانه خواهد بود.

برای انتخاب رنگ مناسب برای آشپزخانه شما پیشنهاد می کنیم که حتما مقاله زیر را مطالعه کنید تا تصمیم درستی را برای رنگ بندی آشپزخانه خود داشته باشید

   حتما بخوانید: راهنمای انتخاب رنگ برای کابینت آشپزخانه

جزئیات های دیگری هم در طراحی کابینت آشپزخانه تاثیر گذار هستند مثل نوع دستگیره ها، بین کابینتی که استفاده بجا و درست از آنها در زیبایی آشپزخانه موثر خواهد بود. جهت آشنای با انواع دستگیره می توانید مقاله زیر را  مطالعه کنید.

   حتما بخوانید: معرفی انواع دستگیره در کابینت آشپزخانه